ممکن است همه ما در طول زندگی با خیلی از دردها مواجه شده باشیم که یکی از آنها دندان درد و حساسیت دندان ها می باشد که به معنای واقعی کلمه دردناک و آزار دهنده می باشد. طبق تجربیاتی که دکتر آرش غفوری متخصص ایمپلنت دندان و جراح لثه در طی سالهای خدمات دندانپزشکی خود به دست آورده است نشان دهنده این است که بیشتر افراد متوجه تاثیر مخرب عوامل حساسیت دندان نیستند و برنامه منظمی برای جلوگیری و درمان آن ندارند.
با توجه به شایع بودن این موضوع، جای تعجب نیست که خیلی از شماها بخواهید در مورد راه حل و درمان حساسیت دندان های خود بیشتر بدانید. بنابراین اگر از دندان‌های حساس خود رنج می‌برید، به خواندن این مطلب مفید ادامه دهید تا در مورد علائم، علل موثر، درمان و پیشگیری آن اطلاعات کسب کنید.
در ابتدا به بررسی علائم حساسیت دندان می پردازیم:
یکی از بارزترین نشانه حساسیت، تشعشعات درد است، دقیقاً دردی شبیه دندان درد که در واقع، ناراحتی و درد در ریشه دندان های آسیب دیده است. این حساسیت هنگام مصرف غذاها و نوشیدنی های گرم، سرد، شیرین یا اسیدی بیشتر می شود. برخورد با هوای سرد، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن، یا استفاده از دهانشویه حاوی الکل می تواند باعث ایجاد درد و ناراحتی شود. علائم حساسیت دندان می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و در صورت عوامل تحریک آمیز بیشتر شود.
بهتر است بدانیم که حساسیت دندان‌ها یک بیماری مشترک است که می تواند به دلایل مختلف فرد دچار آن شود یعنی عوامل متعددی می‌توانند در این زمینه نقش داشته باشند. در بیشتر موارد افراد به دلیل افزایش سن به طور طبیعی حساسیت دندان را تجربه می کنند. در هنگام مراجعه به دندانپزشک دندان ها و لثه های بیمار به طور کامل بررسی می شود تا علت دقیق آن مشخص شود.
در ادامه عوامل احتمالی حساسیت دندان را بررسی می کنیم.
- ریشه دندان در معرض دید قرار می گیرد (تحلیل لثه)
- فرسایش مینای دندان
- شکستگی و ضعیف شدن دندان
- پرکردگی های مکرری که به مرور زمان فرسوده و خراب شده اند
- بیماری لثه
- پوسیدگی دندان
- مسواک زدن تهاجمی و نادرست
- ساییدن یا فشردن دندان ها در شب (دندان قروچه)
- مصرف زیاد غذاها یا نوشیدنی های اسیدی و شیرین
خب اکنون که با عوامل ایجاد کننده حساسیت دندان آشنا شدیم، به مهم ترین بخش یعنی روش های درمانی حساسیت دندان ها می پردازیم:
خبر خوب این است که راه های درمانی زیادی برای برطرف کردن دندان های حساس وجود دارد. البته باید بدانید که ارائه درمان بستگی به علت ایجاد کننده حساسیت دارد که دندانپزشک بعد از بررسی های لازم و تشخیص عامل موثر روش درمانی مناسب را پیشنهاد می دهد.
اگر بیماری دچار حساسیت دندانی به میزان کم و خفیف باشد، معمولا دندانپزشکان و متخصصین با توجه به شرایط موجود ممکن است خمیر دندان ضد حساسیت همراه با مسواک مناسب ( مسواک نرم تر) را به بیمار توصیه کنند. در بعضی موارد استفاده از ژل فلوراید روی دندان برای تقویت مینای دندان نیز ممکن است مفید باشد.
زمانی که بیمار دچار حساسیت بیش از حد دندان ها شده باشد، گزینه های درمانی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- جراحی پیوند لثه در مواردی که لثه دچار تحلیل شده است
- عصب کشی (درمان کانال ریشه)
- محافظ دهانی سفارشی برای جلوگیری از دندان قروچه و فرسایش مینای دندان
- اگر عامل ایجاد کننده حساسیت دندان و فرسایش مینای دندان، وجود بیماری های زمینه ای در بدن فرد باشد این بیماری ها نیاز به درمان جداگانه دارند.
راه های جلوگیری از حساسیت دندان شامل موارد زیر می باشد:
حتی اگر فردی مستعد حساسیت دندان نباشد بهتر است راه کارهای جلوگیری از این عارضه را رعایت کرده باشد و مجبور شود سبک زندگی خود را با شرایط مناسب تنظیم کند، مثلا باید در عادات غذایی خود تغییراتی ایجاد کند یا سایر موارد که خیلی هم اقدامات سختی نیستند مثل انجام منظم عادات بهداشت دهان و دندان.
همانطور که می دانید عملکرد مینای دندان (لایه سخت بیرونی دندان) محافظت از دندان ها است. بنابراین زمانی که دندان این پوشش و محافظ سخت خود را از دست دهد، لایه زیر مینای دندان، یعنی عاج دندان، بیرون می آید. عاج چگالی کمتری دارد (نرم تر است) و حاوی فضاهای کوچک و توخالی است. این فضاهای توخالی زیر مینای دندان وقتی که مینای دندان ساییده می شود بیرون می آیند و باعث می شوند که غذاها و نوشیدنی های سرد، داغ یا اسیدی خیلی راحت تر به اعصاب و سلول های داخل دندان برسند. که این عامل اصلی ایجاد حساسیت دندان است.
بهتر است از مسواک متوسط تا نرم استفاده کنید و با حرکات دورانی ملایم مسواک بزنید. همچنین از غذاها یا نوشیدنی های حاوی مواد قندی و اسیدی مانند نوشابه، آب نبات و شیرینی جات خودداری کنید. علاوه بر اینها اگر فردی هستید که عادت به دندان قروچه و ساییدن دندان ها روی هم دارید بهتر است حتما به دنبال راه درمان آن برای محافظت و جلوگیری از فرسایش مینای دندان باشید. برنامه منظم بهداشتی مثل مسواک زدن روزی دوبار در روز و استفاده از نخ دندان را به خوبی رعایت کنید و حتما از خمیر دندان های حاوی مواد ساینده و تهاجمی دوری کنید.
اگر شما نیز دچار حساسیت دندان شده اید ممکن است انجام فعالیت‌های خاصی مانند مسواک زدن، غذا خوردن و آشامیدن باعث درد و تیر کشیدن در دندان‌های شما شود. دندان‌های حساس معمولاً نتیجه ساییده شدن مینای دندان یا تحلیل لثه ها و بیرون آمدن ریشه دندان هستند. البته در بعضی موارد حساسیت دندان به دلیل عوامل دیگری مانند پوسیدگی دندان، ترک خوردگی و شکستگی دندان، پرکردگی های مکرر و فرسوده یا بیماری لثه ایجاد می شود.
در تنها مرکز تخصصی ایمپلنت دندان و جراحی لثه در رشت، دکتر آرش غفوری علاوه بر ارائه خدمات جایگزینی دندان به روش کاشت ایمپلنت دندان مراجعینی که به دلیل بیماری و تحلیل لثه دچار حساسیت دندان شده باشند بعد از بررسی های لازم روش های درمانی مناسب با شرایط بیمار را همراه با یک نتیجه موفقیت آمیز و رضایت بخش برای بیمار خود ارائه می دهد.
