حتما می دانید که حفره ی دندان یک سوراخ در دندان است. اما بهتر است بدانید که این حفره نتیجه ی فرایند پوسیدگی دندان است که در طول زمان اتفاق می افتد که می توانید از روند فرایند پوسیدگی جلوگیری کرده و متوقف کنید. در این مقاله توضیح می دهیم که چگونه روند پیشرفت پوسیدگی دندان شروع می شود و چگونه می توان آن را متوقف کرد تا دندان شما دچار سوراخ یا حفره نشود.
باکتری های دهان
درون دهان ما پر از انواع مختلف باکتری است که روی دندان ها، لثه ها، زبان و قسمت های دیگر دهان زندگی می کنند. در میان آنها بعضی ها می توانند مضر باشند مانند باکتری هایی که باعث پوسیدگی دندان می شوند.
عفونت ناشی از باکتری های درون دهان که نتیجه ی اسید های باقی مانده ی از غذاها هستند منجر به پوسیدگی دندان می شوند. این اسیدها به مرور زمان می توانند سوراخ های دندان را بوجود آورند و سطح سخت بیرونی دندان یا مینای دندان را از بین می برند.
از طرف دیگر مواد معدنی موجود در بزاق دهان (مانند کلسیم و فسفات) به علاوه فلوراید درون خمیر دندان ، آب و سایر منابع باعث بازسازی مواد معدنی و ترمیم مینای از دست رفته ی دندان می شوند.
این روند طبیعی از دست دادن مواد معدنی و بازیابی مجدد مواد معدنی در طول روز برای دندان های ما اتفاق میوفتد.
چگونگی بوجود آمدن حفره ی دندان
دندان ها در طول روز و به مرور زمان در معرض حمله ی اسید ها قرار می گیرند هرچقدر این چرخه بیشتر باشد مثل پرخوری در غذاها و نوشیدنی های قندی و اسیدی تکرار حملات بیشتر می شود و تاثیری بیشتری در از بین رفتن مواد معدنی و پوسیدگی دندان دارند. معمولا پوسیدگی دندان با ایجاد یک لک سفید کوچک شروع می شود. در این مرحله از پوسیدگی می توان آن را متوقف کرد. مینای دندان می تواند با استفاده از مواد معدنی موجود در بزاق، و فلوراید خمیردندان یا منابع دیگر ترمیم شود.
اما اگر توجه نشود و روند پوسیدگی دندان ادامه پیدا کند، مواد معدنی بیشتری از دست می دهد. به مرور زمان مینای دندان ضعیف شده و از بین می رود و حفره ای ایجاد می کند که یک آسیب دائمی است و دندانپزشک باید با پر کردن آن را ترمیم کند.
راه های کمک به دندان در مقابله با ایجاد حفره ها
استفاده از فلوراید
- فلوراید یک ماده ی معدنی است که می تواند از پیشرفت پوسیدگی دندان جلوگیری کند. حتی می تواند پوسیدگی زودرس دندان را از بین ببرد یا متوقف کند.
- فلوراید برای محافظت از دندان ها مفید است و به از بین رفتن مواد معدنی در مینای دندان جلوگیری می کند و مواد معدنی از دست رفته را جایگزین می کند.
- توانایی اسید سازی باکتری ها را کاهش می دهد
مسواک زدن با خمیردندان حاوی فلوراید
ممکن است دندانپزشک از طریق تجویز مصرف فلوراید بیشتر برای دندان داشته باشد:
- ژل یا محلول فلوراید را روی سطح دندان بمالید
- تجویز قرص فلوراید
- استفاده از دهانشویه فلوراید
- آب بطری. بیشتر آب های بطری حاوی فلوراید کافی برای جلوگیری از پوسیدگی دندان نیست. اگر خودتان یا کودکتان فقط آب بطری می نوشید، با دندانپزشک خود در مورد اینکه آیا به فلوراید اضافی به شکل قرص ، محلول یا ژل نیاز دارید صحبت کنید.
کاهش میزان پرخوری خودتان و کودکتان
نکات مهم نگه داری دندان
- محدودیت میان وعده های غذایی. این امر تعداد حملات اسیدی به دندان ها را کاهش می دهد و به دندان ها فرصت ترمیم خود را می دهد.
- کاهش مصرف آب نبات ، کلوچه ، نوشابه و سایر نوشیدنی های شیرین
- بعد از مسواک زدن و قبل از خواب چیزی نخورید و نیاشامید. جریان بزاق در هنگام خواب کاهش می یابد. بدون بزاق کافی دندانها کمتر قادر به ترمیم خود پس از حمله اسیدی هستند.
- از مسواک زدن کودک خود مطمئن شوید.
- مسواک زدن با خمیردندان فلوراید دو بار در روز برای جلوگیری از ایجاد حفره
در مسواک زدن کودکان خود موارد زیر را رعایت کنید:
برای کودکان 3 تا 6 سال مقدار کمی از خمیر دندان حاوی فلوراید را روی مسواک می گذارید(در کودکان زیر 2 سال ، متخصصان دندانپزشکی توصیه می کنند که از خمیردندان حاوی فلوراید استفاده نکنید مگر اینکه پزشک یا دندانپزشک تجویز کند.)
کودک خود را تشویق کنید تا خمیر دندان را از دهان خارج کند و آن را قورت ندهد. کودکان زیر 6 سال تمایل دارند مقدار زیادی از خمیردندان خود را قورت دهند.
اگر کودکان در طول مدت رشد دندان ها بیشتر از مقدار توصیه شده فلوراید مصرف کنند، ممکن است دندانهای دائمی آنها خطوط سفید یا لکه هایی به نام فلوروز دندان ایجاد کنند. معمولا فلوروز خفیف است و فقط یک متخصص دندان متوجه آن می شود.
تا 7 یا 8 سالگی به کودک خود در مسواک زدن کمک کنید. کودکان خردسال نمی توانند به تنهایی دندان های خود را تمیز کنند.
سیلانت (sealants)
سیلانت های دندان یکی دیگر از راه های موثر برای جلوگیری از ایجاد حفره است. سیلانت ها لایه های نازک و پلاستیکی هستند که روی سطح جویدنی دندان های پشتی یا دندان های آسیاب کشیده می شود. سطوح جویدنی دندان های پشت ناصاف و ناهموار است و دارای چاله ها و شیارهای کوچک است به همین دلیل مواد غذایی و باکتری ها می توانند در چاله ها و شیارها گیر کرده و به مدت طولانی در آنجا بمانند و مسواک نمی تواند به راحتی آنها را از بین ببرند. سیلانت ها این سطوح را می پوشانند و مانعی ایجاد می کنند که باعث محافظت از دندان ها می شوند و از گیر کردن غذا و باکتری ها در آنجا جلوگیری می کند.
بهتر است به محض رویش دندان های پشتی و آسیاب در کودکان و نوجوانان به وسیله ی سیلانت بسته شوند.
برای معاینه ی منظم و تمیز کردن دندان خود نزد دندانپزشک بروید.
- پلاک های روی دندان را از بین ببرید.
- پوسیدگی ها را در مراحل اولیه بررسی کنید.
- از نحوه ی تمیز کردن کامل دندان ها خودتان و کودکتان مطمئن شوید.
- در صورت لزوم از ژل یا محلول فلوراید استفاده کنید.
نتیجه کلی :
بنابراین بهتر است قبل ایجاد حفره و پوسیدگی و یا در مراحل اولیه ی پوسیدگی ها اقدامات لازم جهت پیشگیری و متوقف کردن را برای خودتان و کودکتان انجام دهید.
