یکی از سوالات رایجی که ذهن خیلی از افرادی که نیاز به انجام ارتودنسی دارند را درگیر کرده است این است که آیا درد ارتودنسی وجود دارد؟ آیا سیم و براکت های ارتودنسی برای خودشان یا فرزندشان می تواند دردناک باشد؟
البته که می دانید تجربه درد و ناراحتی خفیف در هر روش درمانی از جمله درمان ارتودنسی می تواند طبیعی باشد. یکی از دلایل اصلی ترک درمان ارتودنسی در حین مسیر این است که درد یک پاسخ ذهنی به محرک ها در طول درمان ارتودنسی است. گذاشتن براکت و سیم روی دندان ها، قرار دادن ابزار درمانی ثابت و متحرک و برداشتن براکت ها باعث درد ارتودنسی خفیفی برای بیماران می شود.
دکتر آرش غفوری متخصص ایمپلنت دندان و جراحی لثه در مرکز پیشرفته ی تخصصی ایمپلنت دندان و جراحی لثه در رشت بعد از کسب موفقیت های پی در پی در زمینه تخصصی کاشت دندان های از دست رفته و همچنین درمان و جراحی مشکلات و بیماری های لثه به عنوان یک متخصص مجرب و مسئولیت پذیر آماده ارائه هرگونه پاسخ به ابهامات و سوالات دندانپزشکی مراجعین و کاربران وبسایت این مرکز تخصصی خود می باشد.
تیم ما در این مطلب به بررسی یکی از رایج ترین سوالات شما در زمینه وجود درد ارتودنسی و عوامل و راه کار های مقابله با آن می پردازد. اگر می خواهید برای همیشه این دغدغه و سوال را از ذهنتان پاک کنید تا ادامه ی ان مطلب جذاب همراه باشید.
اولین سوالی که پاسخ به آن می تواند خیلی حائز اهمیت باشد این است که علت درد ارتودنسی چیست؟
در روش درمانی ارتودنسی به ویژه در کودکان برای تراز کردن و ثابت کردن دندان های ناهماهنگ از براکت‌های ارتودنسی ثابت که معمولا از جنس فلز، سرامیک یا پرسلن ساخته شده‌اند استفاده می شود. دندان ها تحت فشار خفیف این براکت ها صاف می شوند به همین دلیل ممکن است بعضی از بیماران دچار حساسیت یا قرمزی لثه شوند. البته میزان درد در هر کسی به روش ارائه شده درمان و فیزیولوژیک او بستگی دارد.
براکت ها معمولا در طول درمان ارتودنسی باعث ایجاد درد نمی شوند، اما گاهی اوقات در اوایل پروسه درمان، ممکن است بیمار درد و ناراحتی کمی را در دهان خود احساس کند. مثلا در کودکان معمولا براکت ها باعث ایجاد درد و ناراحتی در لثه و لب های آنها می شوند.
بریس های مدرن طوری طراحی شده اند که تا حد امکان باعث کاهش درد باشند. اما به این دلیل که با محیط دهان برخورد دارند ممکن است باعث درد یا حتی بریدگی های کوچک شوند.
حالا می خواهیم بدانیم عوامل موثر درد ارتودنسی شامل چه مواردی می باشد؟
متخصصین ارتودنتسی معتقدند که درد ارتودنسی به عوامل مختلفی از جمله سن، جنس، آستانه درد هر بیمار، میزان نیروی وارده، وضعیت روانی بیمار، استرس فرد و تجربیات قبلی بیمار از درد بستگی دارد. فشارهای وارد شده بر روی دندان ها که منجر به حرکت و جابجایی دندان ها درموقعیت مناسب خود می شوند می توانند باعث واکنش های التهابی از جمله درد در محیط دهان باشند.
یکی از عوامل تاثیرگذار در تجربه درد افراد در درمان ارتودنسی رابطه بین سلامت روانی بیمار و شناخت او از درد ارتودنسی است. حساسیت جسمی و روانی یک فرد می تواند عامل اصلی در شدت درد ناشی از ارتودنسی باشد. بنابراین اینطور به نظر می رسد تجربه درد می تواند در افراد، خیلی متفاوت باشد.
درد ارتودنسی تا چه حدی بر فعالیت های روزانه و عادی افراد تأثیر می گذارد؟ آیا می تواند زندگی روزمره ی فرد را دچار اختلال کند؟
این یک حقیقت است که ارتودنسی می تواند تا حدی بر عملکرد و کیفیت بعضی از فعالیتها موثر باشد. معمولا همه افرادی که ارتودنسی انجام داده اند در جویدن و خوردن غذا مشکل دارند حتی ممکن است بیمار به دلیل سختی در جویدن و حرکت دندان ها نیاز به تغییر رژیم غذایی خود داشته باشد. مثلا تا مدتها باید از خوردن غذاهای سفت و ترد که نیاز به زیاد جویدن دارند پرهیز کند.
درد بخشی طبیعی از درمان است که بیماران ارتودنسی باید برای اصلاح ناهنجاری های فک و دندان خود تحمل کنند. برای داشتن دندان های صاف، تحمل مقدار کمی درد اجتناب ناپذیر است. البته درد در افراد یکسان نیست بعضی ها اصلا دردی را تجربه نمی کنند. احساس درد در طول درمان ارتودنسی نشانه این است دندان های شما به سمت موقعیت استاندارد و مناسب خود حرکت می کنند.
ممکن است فرد بلافاصله بعد از قرار دادن بریس ها هیچ درد یا ناراحتی را تجربه نکند. اما در عرض چند ساعت، فشار ملایمی که بریس‌ها به دندان‌ها وارد می‌کنند، شروع به اثر می‌کنند.
برخی از مواردی که در هفته اول ارتودنسی باید انتظار داشت عبارتند از:
- احساس درد در لثه ها
- خراش یا زخم در قسمت داخلی گونه ها به دلیل برخورد براکت های فلزی روی گونه ها
- اگر بیمار از زبان خود برای لمس کردن بریس ها استفاده کند، احتمال بریدگی روی زبان وجود دارد
- درد دندان به ویژه هنگام خوردن غذا
بعد از گذشت یک مدت معمولا افراد به دلیل عادت دیگر وجود براکت ها را احساس نخواهند نکرد. اما برای عملکرد درست براکت ها باید به صورت دوره ای توسط متخصص معاینه و تنظیم شوند.
تنظیم ماهانه براکت ها به صورت زیر است:
- متخصص ارتودنسی سیم های فعلی را جایگزین می کند
- فنرها را می بندد یا سفت می کند
- نوارهای بریس محکم می شود تا فشار بیشتری به دندان وارد شود
معمولا تنظیم بریس ها یکبار در طول ماه انجام می شود البته با توجه به پیشرفت درمان ممکن است تعداد تنظیم ها کم و زیاد شود.
هنگامی که بریس ها سفت میشوند، فرد احتمالاً سطحی از ناراحتی مشابه زمانی که برای اولین بار بریس ها را نصب میکند، تجربه می کند. در برخی موارد، ممکن است کمتر ناراحت کننده باشد.
بعد از شناخت عوامل موثر در تجربه ی درد ارتودنسی یکی از موضوعات مهم راه های مقابه وکنترل این درد است. اگر شما بیماری باشید که ارتودنسی برای شما با درد همراه است چه باید کنید؟
ارتودنسی درمانی است که در آن متخصص ارتودنسی معمولا نیروها و کشش مورد نیاز را برای حرکت دندان ها بر روی آنها وارد می کند. تقریباً 95٪ از بیماران گزارش کردند که در طول درمان ارتودنسی درد داشتند. درد ارتودنسی در عرض 4 ساعت شروع می شود و در 24 ساعت بعد شدیدتر می شود و در نهایت طی 7 روز کم می شود. اگر شما یا فرزندتان درد ادامه دار و شدیدی بیشتر از این چند روز داشتید، یا اگر احساس خوبی ندارید، فوراً به متخصص ارتودنسی خود مراجعه کنید. پزشک به دلیل تجربه های زیادی که دارد این درد و ناراحتی را درک می کند و سعی می کند استرس و اضطراب بیمار را از بین ببرد. اگر لازم باشد متخصص می تواند با تصویربرداری اشعه ایکس متوجه شود که آیا استرس و احساس درد و ناراحتی بیمار واقعی است یا خیر.
در روزهای اول درمان به دلیل احتمال زخم و درد در ناحیه ی لثه یا لب متخصص معمولا داروی مسکن مثل استامینوفن توصیه می کنند که در رفع این مشکلات موثر است.
یکی از راه کار های کاهش درد دهانشویه با آب نمک گرم است. نمک دارای خواص طبیعی و درمانی است که می تواند به کاهش درد کمک کند.
استفاده از کمپرس بسته های یخ که سرما را به صورت مستقیم وارد دندان ها نمی کنند و از التهاب کم می کند بسیار موثر است.
اگر بریس ها باعث ایجاد درد در گونه ها و محیط دهان می شوند، ممکن است موم ارتودنسی راه حل خوبی باشد. موم نرم بین بریس‌ها و بقیه قسمت‌های دهان قرار می گیرد و یک راه عالی برای جلوگیری از بریدگی یا تحریک است. در زمان غذا خوردن یا مسواک زدن موم را بردارید، سپس پس از پایان کار دوباره آن را به اطراف ارتودنسی خود بمالید.
جمع بندی
ممکن است در روزهای اول به دلیل درد مسواک نزنید و بهداشت دهان و دندان خود را انجام ندهید. بهتر است بدانید عدم رعایت بهداشت دهان و دندان در حین درمان ارتودنسی می تواند منجر به بیماری لثه و عفونت و روش های درمانی پیشرفته و پر هزینه دیگر شود.
براکت ها و سیم ها، موجب حساسیت دندان ها و لثه ها می شوند. به همین دلیل در طول مدت درمان بهتر است از مصرف غذاهای سفت و سبزیجات خام پرهیز کنید و از غذاهای نرم مانند سوپ و پوره استفاده کنید.
مرکز تخصصی ایمپلنت دندان و جراحی لثه دکتر آرش غفوری در رشت می تواند یک انتخاب مناسب برای مشاوره ی اولیه و تشخیص بیماری و ارائه موفقیت آمیز روش های درمانی برای جایگزینی جای خالی دندان ها و جراحی های لثه باشد.اگردچار مشکلات دندانی هستید بهتر است فرصت را از دست ندهید و در اسرع وقت اقدام به شروع درمان های مناسب خود کنید.
